Brąswałd
SOŁTYS: Jadwiga Wojciechowska
tel. 696 035 736
Rada sołecka:
- Joanna Kowalik
- Marta Michalik
- Paweł Pieczkowski
- Michał Pietkiewicz
- Wojciech Tomaszewski
- Adam Tomaszewski
Liczba mieszkańców: 384 os.
Sąsiednie miejscowości: Barkweda, Bukwałd
Położenie geograficzne: Południowo-zachodnia część gminy Dywity
Wieś Brąswałd (dawniej niem. Braunswalde) otrzymała przywilej lokacyjny 29 marca 1337r. nadany przez wójta warmińskiego Henryka Lutra. W dokumencie zatwierdzającym lokację przez Kapitułę Warmińską w 1363 jest wzmianka o uposażeniu kościoła. Obecny kościół został wzniesiony w 1897r. p.w. św. Katarzyny i Narodzenia Maryi Panny. Według spisu wieś w roku 1782 liczyła 31 domów, 1817 roku 101 mieszkańców w 1895 roku - 541.
W drugiej połowie wieku XIX w. Brąswałd, podobnie jak inne wsie na polskiej Warmii, stał się miejscem działalności narodowej. Tu w latach 1845-1871 ks. Kaupowicz odprawiał nabożeństwa w języku polskim; on też posiadał pierwszą na Warmii bibliotekę książek polskich. O zaangażowaniu brąswałdzian w sprawy polskie świadczy także wiec w 1892 roku w sprawie przywrócenia języka polskiego w szkołach.
Tu od 1912 roku ówczesny proboszcz ks. Walenty Barczewski, obok nauczania religii prowadził tajną szkołę dla dzieci polskich. W okresie międzywojennym działało Koło Związku Polaków w Niemczech.
15 czerwca 1931 roku doszło w Brąswałdzie do otwarcia polskiej szkoły. Stało się to możliwe dzięki wydanej przez sejm pruski ostatniego dnia 1928 roku ordynacji dla prywatnych szkół polskich w Niemczech, o którą przez wiele lat zabiegał reprezentant Polaków z Prus Wschodnich w sejmie pruskim.
Brąswałd rozsławiła Maria Zientara-Malewska poetka walcząca o polskość, najbardziej w książce o tytule zapożyczonym od Zofii Nałkowskiej Wieś nad łąkami.
powrót